Gezinsconsulenten als verbinders tussen gezin, wijk en (voor)school

Op scholen in Leiden, Katwijk en Leiderdorp werken gezinsconsulenten. Hun rol is om ouders, scholen en de wijk meer met elkaar te verbinden. Om zo gezamenlijk de ontwikkeling van kinderen te stimuleren en gelijke kansen te creëren. In dit onderzoek hebben we gekeken hoe gezinsconsulenten deze verbindingen leggen en wat er voor nodig is om dit zo goed mogelijk te doen. 

Aanleiding

Voor de ontwikkeling van kinderen is het essentieel dat de thuisomgeving en de (voor)school met elkaar verbonden zijn. Deze verbinding tussen school en thuis komt niet altijd gemakkelijk tot stand. 

Om ouders, scholen en partijen uit de wijk met elkaar te verbinden werken sinds het najaar van 2022 op zes scholen in Leiden, Katwijk en Leiderdorp gezinsconsulenten. De functie van gezinsconsulent was nieuw voor deze regio. We volgden de invulling en ontwikkeling van de functie met onderzoek.

Belangrijkste bevindingen

Het onderzoek liet zien dat gezinsconsulenten ouders bereiken en ondersteunen die voor andere partijen moeilijk te bereiken zijn. Ze maken ouders wegwijs op school en in de wijk. En ze ondersteunen bij taalontwikkeling, opvoeding en in de aanvraag van financiële ondersteuning voor kinderen. Hun preventieve, praktische en persoonlijke insteek is van grote meerwaarde.

Tijdens het eerste schooljaar heeft de functie van gezinsconsulent steeds meer vorm gekregen. De gezinsconsulenten stemmen hun werkwijze af op de situatie van de school, ouders en leerlingen, in overleg met de scholen en partijen uit de wijk. Zo is de verbinding sterker geworden. 

Tegelijkertijd is de functie van de gezinsconsulent nog niet af; er zijn kansen voor doorontwikkeling en verbetering. Zo zien verschillende partijen mogelijkheden om gezinsconsulenten in te zetten voor kinderen op de voorschool en bij de overgang van voorschool naar de basisschool. Ook kunnen belemmeringen voor ouders om hun kinderen te ondersteunen op een meer structurele en grootschalige manier worden aangepakt. Verbeteringen en doorontwikkeling vergen tijd en continuïteit

Onderzoek

In dit onderzoek hebben we gekeken hoe gezinsconsulenten ouders bereiken en ondersteunen, hoe ze connecties met anderen leggen en wat hun meerwaarde is. Het onderzoek werd uitgevoerd in vier leernetwerken, waar gezinsconsulenten, scholen en lokale partijen bijeenkwamen om te bespreken wat succesvol was en wat verbeterd kon worden. We hebben informatie verzameld om deze reflectie te ondersteunen via logboeken, observaties en korte gesprekken met ouders.

Samenwerkingspartners

Dit onderzoek is uitgevoerd door Suzanne Rutz en Marianne van Bochove, onderzoekers van het lectoraat ‘Jeugdhulp in Transformatie’ van De Haagse Hogeschool, in het kader van de Regionale Kenniswerkplaats SAMEN. Het onderzoek werd uitgevoerd in samenwerking met JES Rijnland en basisscholen De Springplank, De Singel, De Hobbit, ‘t Bolwerk, Prins Willem-Alexanderschool en IKC De Duinroos. Daarnaast zijn ook jeugd- en welzijnsorganisaties, VVE-organisaties, jeugdgezondheidszorg en ouders betrokken geweest bij het onderzoek.

Opbrengsten

Het rapport en de samenvatting die zijn ontwikkeld kunt u rechts downloaden.

Huidige stand van zaken

Afgerond.

Looptijd

Schooljaar 2022 – 2023.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met senior onderzoeker Suzanne Rutz: s.i.rutz@hhs.nl. Wilt u meer informatie over gezinsconsulenten en hun werk? Dan kunt u contact opnemen met de directeur/bestuurder van JES Rijnland Carolien de Groot: c.degroot@jesrijnland.nl.