logo

Kennisnetwerk Jeugd Haaglanden

Kennisnetwerk Jeugd Haaglanden
aside image

Preventie van problemen in opvoeden & opgroeien

Welke effecten hebben verschillende vormen van preventie op het opgroeien en opvoeden van kinderen in Nederland?

Achtergrond

De transformatie van het jeugdstelsel is ingezet om de hulp bij opvoeden en opgroeien doeltreffender en doelmatiger te maken. Preventie is daarbij één van de essentiële elementen om dat doel te bereiken: door de basis- en lichte ondersteuning te versterken en breder in te zetten, is zwaardere en meer intensieve hulp en ondersteuning minder vaak nodig. Daarbij is de verwachting dat een grotere inzet op preventie leidt tot lagere kosten voor het gehele jeugdstelsel.

Volgens de eerste evaluaties van het nieuwe stelsel wordt er nog onvoldoende ingezet op preventie, of leidt preventie zelfs tot grotere uitgaven in het jeugddomein. Deze resultaten zijn echter niet zo eenduidig als ze lijken. Preventie kent vele verschillende vormen, is gericht op een breed scala aan (probleem)gebieden, en bewerkstelligt effecten ver buiten het jeugdstelsel, vaak op langere termijn.

Doel

In dit onderzoek maken we een breed overzicht van de verwachte effecten van verschillende vormen van preventie. Daarbij maken we eerst een onderscheid tussen drie vormen van preventie: universele preventie, selectieve preventie en geïndiceerde preventie. Ten tweede onderscheiden we (probleem)gebieden, leeftijdsgroepen en de kosten en baten van verschillende vormen van preventie. Tot slot zullen we in dit onderzoek ook aandacht besteden aan meer elementaire vraagstukken rondom preventie, zoals de balans tussen preventie en normaliseren.

Methoden

We starten met het formuleren van een heldere en duidelijke definitie voor het begrip preventie, en de drie verschillende vormen van preventie, aangezien een dergelijke eenduidige definitie op het moment ontbreekt. Vervolgens voeren we een uitgebreid literatuuronderzoek uit naar de drie vormen van preventie binnen het jeugddomein. Daarbij brengen we in kaart welke vormen van preventie al beschikbaar zijn voor verschillende (probleem)gebieden en leeftijdsgroepen. Daarnaast brengen we in kaart wat de kosten en baten zijn van preventie programma’s, voor zowel ‘de ontvangers’ van preventie als voor de maatschappij als geheel. Op basis van deze uitkomsten gaan we verder met de analyse van de meer elementaire vraagstukken.

Samenwerkingspartners

-

Opbrengsten

We spitsen de opbrengsten van het onderzoek zo veel mogelijk toe op de Nederlandse situatie en kijken specifiek naar de situatie in de regio Haaglanden. Daarbij ondersteunt dit onderzoek in het maken van keuzes rondom preventie, het verder ontwikkelen van het preventieve aanbod en het versterken van werkzame programma’s.

Huidige stand van zaken

Het onderzoek is begin 2021 gestart met het opstellen van een overzicht van preventief aanbod op basis van de databank Effectieve interventies van het NJi. Intussen is gebleken dat LUMC samen met de gemeente Den Haag ook onderzoek verricht rond preventie in het jeugddomein. Omdat het niet is gelukt om tot zinvolle samenwerking te komen, hebben we besloten dit onderzoek te stoppen.

Looptijd

Februari – December 2022

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Rob Gilsing: r.j.h.gilsing@hhs.nl