Leernetwerk Normaliseren: leren en innoveren

Leernetwerk normaliseren (werkplaats SAMEN) heeft de ambitie om tot een gedeelde visie en taal te komen over normaliseren en deze vervolgens te gaan gebruiken als er over opvoeden en opgroeien in relatie tot jeugdhulp gesproken wordt.

Achtergrond

Normaliseren, ontzorgen en demedicaliseren: drie begrippen die samen een van de vijf transformatiedoelen in de Jeugdwet vormen. Dit transformatiedoel wordt uitgelegd als het tegengaan van onnodig problematiseren en etiketteren van kinderen, jeugdigen en gezinnen. Hiermee wordt onnodig jeugdhulpgebruik in de gehele jeugdhulp piramide beperkt: van basisvoorziening tot jeugdhulp met verblijf.

Doel

Normaliseren levert voor ouders en jeugdigen op dat ze tijdig goede zorg krijgen, die hen helpt om zelfstandig hun leven vorm te geven. Dit doel wordt bereikt door te komen tot een visie op normaliseren en het normale leven -inclusief het bijbehorende lexicon- en te doen wat nodig is om de visie in de praktijk uit te voeren.

Methoden

Het Leernetwerk (LNW) is een middel om normaliseren voor beleid en beroepspraktijk van betekenis te voorzien en te verdiepen. Dit gebeurt vanuit door het leernetwerk opgestelde verander- opleidings- en ontwikkel/kennisagenda’s. Het leernetwerk wordt gekenmerkt door een gelijkwaardige samenwerking tussen de deelnemers, dit zijn (ervaringsdeskundige) jeugdigen en ouders, jeugdhulpprofessionals, hbo docenten, beleidsmakers en onderzoekers. In het leernetwerk wordt bestaande kennis uit theorie en praktijk uitgewisseld en toegepast en worden nieuwe kennis, goede voorbeelden en opleidingsmodules gecreëerd en gedeeld.

1. Leernetwerk Normaliseren werkt met drie agenda’s: goede voorbeelden (veranderagenda); training en onderwijs (opleidingsagenda) en projecten in de praktijk (ontwikkel- /kennisagenda).
2. Leernetwerk Normaliseren implementeert bestaande kennis en ontwikkelt nieuwe kennis (kennisproducten).
3. Leernetwerk Normaliseren deelt geleerde lessen op het gebied van ontwikkelen, implementeren, evalueren, opleiden en samenwerken.

Samenwerkingspartners

De Regionale Kenniswerkplaats Jeugd SAMEN, gefinancierd door ZonMW (looptijd 2020-2024) is een regionaal kennis- en innovatienetwerk voor goede zorg voor jeugd thuis, in de wijk en op school. SAMEN richt zich op de regio’s Holland-Rijnland, Haaglanden en Midden Holland. De Haagse Hogeschool, het lectoraat Jeugdhulp in Transformatie, is lid van SAMEN en faciliteert het leernetwerk Normaliseren.

Opbrengsten

Het eerste Klein-maar-Fijn project is in februari 2022 afgerond, de opbrengsten dragen bij aan het ontwikkelen van een gedeelde taal en kijk op normaliseren. Het project leverde de volgende resultaten op:

1. “Normaliseren: een nadere verkenning” (Wesseling, 2021). Een verslag van de verkenning van geschreven teksten, waarin een werkdefinitie van normaliseren en discussiepunten benoemd zijn.
2. "Wat is ieders normaal" (Bos & Vrijhof, 2022). Een verslag op basis van de gevoerde groepsgesprekken met als centrale vraag “Welke perspectieven hebben ouders/jeugdigen en professionals (uit verschillende domeinen) op normaliseren bij (vragen over) opvoeden en opgroeien?”
3. "Visie op normaliseren" (leernetwerk normaliseren, 2022). In de groepsgesprekken is duidelijk geworden dat normaliseren niet is te vatten in een korte (vaste) definitie. Het uitgangspunt voor de visie op normaliseren is: wat is er nodig zodat jeugdigen – zo normaal mogelijk- mee kunnen (blijven) doen?

Deze resultaten kunt u hier vinden.

De opbrengsten worden ook op verschillende manieren verspreid in het werkveld, waaronder door deelname aan congressen en symposia. Onlangs heeft Tamara Bos meer vertelt over de opbrengsten van het leernetwerk op een bijeenkomst van Divosa en NJi. Lees hier meer over deze bijeenkomst. Daarnaast is de visie op normaliseren door het NJi gebruikt op twee van hun pagina's: informatie over het vormen van visie op normaliseren en negen definities van normaliseren.

Huidige stand van zaken

Op dit moment wordt gewerkt aan het tweede klein-maar-fijn project. In dit project staan drie vragen centraal:

1. Wat zijn voorbeelden uit beleid en praktijk die aantoonbaar aansluiten bij de door het leernetwerk opgestelde visie op normaliseren?  
2. Wat kunnen wij van deze voorbeelden leren over werkzame en belemmerende factoren in het streven naar normaliseren?  
3. Hoe vertalen wij de leerlessen in bruikbare handvatten voor jeugd- en gezinsprofessionals en beleidsmedewerkers, voortbouwend op de visie? 

Er zijn vijftien voorbeelden geselecteerd door de deelnemers van het leernetwerk. Deze worden nu in beeld gebracht middels beschikbare documenten en gesprekken met betrokkenen. 

Het project levert een dynamisch document op met bruikbare handvatten voor jeugd- en gezinsprofessionals en beleidsmedewerkers, dat helpend is bij de vertaling van de visie normaliseren in beleid en praktijk.

De opbrengsten van het eerste klein-maar-fijn project worden daarnaast verspreid onder geïnteresseerden. Hierbij ligt de nadruk op het verspreiden van de visie op normaliseren en het 'vertalen' voor gebruik in de dagelijkse beroepspraktijk. Hiervoor worden/zijn de volgende activiteiten ondernomen:

• 13 september 2022: workshop jaarconferentie WP SAMEN
• 22 september 2022: deelsessie Jeugd in Onderzoek
• 4 oktober 2022: sessie voor Haagse Hogeschool, faculteit SWE, Week van de Opvoeding
• 2 november 2022: werksessie Opleidingsschool Zuid-West Holland (OZWH)
• 7 november 2022: deelsessie Voor de Jeugd dag. De sessie is terug te kijken via de volgende link
• 10 november 2022: webinar Stichting JESS/Xtra
• 28 februari 2023: abstract 'normaliseren' ingediend voor EUSARF conferentie, samen met RKJ IJsselland (Hogeschool Windesheim) en Hogechool Utrecht
• 28 maart 2023: Masterclass Wethouders & Beleidsambtenaren Jeugd (werkplaats SAMEN)

Bent u nieuwsgierig geworden? Wij hebben onze volgende (online) leernetwerkbijeenkomst op woensdag 5 april 2023.

Meer weten? Lees de factsheets! Deze zijn rechtsbovenaan te downloaden.

Looptijd

September 2020 – 2024.  

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Tamara Bos, t.bos@hhs.nl